کد مطلب:302 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:243

احکام محرمیّت به سبب شیر دادن
(مسأله 2936) اگر زنی بچّه ای را با شرایطی كه در مسأله 2956 گفته خواهد شد،



ــــــــــــــــــــــــــــ



1 ـ فروع كافی،ج5،ص336.



[497]

شیر دهد، آن بچّه به این اشخاص محرم می شود:



اوّل: خود زن و او را «مادر رضاعی» می گویند. دوم: شوهر زن كه شیر متعلّق به اوست و او را «پدر رضاعی» می گویند. سوم: پدر و مادر آن زن هر چه بالا روند، اگرچه پدر و مادر رضاعی او باشند. چهارم: بچّه هایی كه از آن زن به دنیا آمده اند یا به دنیا می آیند. پنجم: بچّه های اولاد آن زن هر چه پایین روند، چه از اولاد او به دنیا آمده باشند یا اولاد او آن بچّه ها را شیر داده باشند. ششم: خواهر و برادر آن زن اگرچه رضاعی باشند، یعنی به واسطه شیر خوردن با آن زن خواهر و برادر شده باشند. هفتم: عمو و عمّه آن زن، اگرچه رضاعی باشند. هشتم: دایی و خاله آن زن، اگرچه رضاعی باشند. نهم: اولاد شوهر آن زن كه شیر متعلّق به اوست، هر چه پایین روند، اگرچه اولاد رضاعی او باشند. دهم: پدر و مادر شوهر آن زن كه شیر متعلّق به اوست، هر چه بالا روند. یازدهم: خواهر و برادر شوهری كه شیر متعلّق به اوست، اگرچه خواهر و برادر رضاعی او باشند. دوازدهم: عمو و عمّه و دایی و خاله شوهری كه شیر متعلّق به اوست هر چه بالا روند، اگرچه رضاعی باشند; و نیز عدّه دیگری هم كه در مسائل بعد گفته می شود، به واسطه شیر دادن محرم می شوند.



(مسأله 2937) مستحب است ممانعت كنند كه زنها هر بچّه ای را شیر ندهند، زیرا ممكن است فراموش شود كه به چه كسانی شیر داده اند و بعد دو نفر محرم با یكدیگر ازدواج نمایند و یا ازدواج برخی باطل گردد، بنابراین قبل از شیر دادن باید كاملاً از مسائل آن آگاه باشند.



(مسأله 2938) اگر مرد پیش از آن كه زنی را برای خود عقد كند، بگوید به واسطه شیر خوردن، آن زن بر او حرام شده، مثلاً بگوید كه شیر مادر او را خورده، چنانچه تصدیق او ممكن باشد، نمی تواند با آن زن ازدواج كند و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید، عقد باطل است; پس اگر مرد با او آمیزش نكرده باشد یا آمیزش كرده باشد، ولی در وقت آمیزش كردن، زن بداند بر آن مرد حرام است، مهر ندارد و اگر بعد از آمیزش بفهمد كه بر آن مرد حرام بوده، شوهر باید مهریّه او را مطابق زن هایی كه مثل او هستند بدهد.



(مسأله 2939) اگر زن پیش از عقد بگوید به واسطه شیر خوردن بر مردی حرام شده،



[498]

چنانچه تصدیق او ممكن باشد، نمی تواند با آن مرد ازدواج كند و اگر بعد از عقد بگوید، مثل صورتی است كه مرد بعد از عقد بگوید كه زن بر او حرام است و حكم آن در مسأله پیش گفته شد.



(مسأله 2940) اگر زنی بچّه ای را با شرایطی كه در مسأله 2956 گفته می شود شیر دهد، پدر آن بچّه نمی تواند با دخترهایی كه از آن زن به دنیا آمده اند و دخترهای شوهری كه شیر متعلّق به اوست ازدواج نماید، بلكه احتیاط واجب آن است كه دخترهای رضاعی او را هم برای خود عقد ننماید، ولی جایز است با دخترهای رضاعی آن زن ازدواج كند، اگرچه احتیاط مستحب آن است كه با آنان ازدواج نكند و نگاه محرمانه ـ یعنی نگاهی كه انسان می تواند به محرم های خود كند ـ نیز به آنان ننماید.



(مسأله 2941) اگر زنی بچّه ای را با شرایطی كه در مسأله 2956 گفته می شود شیر دهد، شوهر آن زن كه صاحب شیر است به خواهرهای آن بچّه محرم نمی شود، ولی احتیاط مستحب آن است كه با آنان ازدواج ننماید، و نیز خویشان شوهر به خواهر و برادر آن بچّه محرم نمی شوند.



(مسأله 2942) اگر زنی بچّه ای را شیر دهد، به برادرهای آن بچّه محرم نمی شود و نیز خویشان آن زن به برادر و خواهر بچّه ای كه شیر خورده، محرم نمی شوند.



(مسأله 2943) اگر انسان با زنی كه دختری را شیر كامل داده ازدواج كند و با آن زن آمیزش نماید، دیگر نمی تواند آن دختر را برای خود عقد كند.



(مسأله 2944) اگر انسان با دختری ازدواج كند، دیگر نمی تواند با زنی كه آن دختر را شیر كامل داده ازدواج نماید.



(مسأله 2945) انسان نمی تواند با دختری كه مادر یا مادر بزرگ انسان او را شیر كامل داده ازدواج كند، و نیز اگر زن پدر انسان از شیر پدر او دختری را شیر داده باشد، انسان نمی تواند با آن دختر ازدواج نماید و چنانچه دختر شیر خواری را برای خود عقد كند و بعد مادر یا مادر بزرگ یا زن پدر او از شیر همان پدر، آن دختر را شیر دهد، عقد باطل می شود.



(مسأله 2946) انسان نمی تواند با دختری كه خواهر یا زن برادرش از شیر برادرش او را شیر كامل داده ازدواج كند، و همچنین است اگر خواهرزاده یا برادرزاده یا نوه خواهر یا نوه برادر انسان آن دختر را شیر داده باشد.



[499]

(مسأله 2947) اگر زنی بچّه دختر خود را شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می شود، و همچنین است اگر بچّه ای را كه شوهر دخترش از زن دیگری دارد شیر دهد، ولی اگر بچّه پسر خود را شیر دهد، زن پسر او كه مادر آن طفل شیرخوار است بر شوهر خود حرام نمی شود.



(مسأله 2948) اگر زن پدر دختری، بچّه شوهر آن دختر را از شیر آن پدر شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می شود، چه بچّه از همان دختر یا از زن دیگر شوهر او باشد.



(مسأله 2949) اگر زنی از شیر یك شوهر، پسر و دختری را شیر كامل بدهد، خواهر و برادر آن دختر به خواهر و برادر آن پسر محرم نمی شوند.



(مسأله 2950) انسان نمی تواند بدون اذن زن خود، با زن هایی كه به واسطه شیر خوردن، خواهرزاده یا برادرزاده زن او شده اند ازدواج كند، و نیز اگر ـ العیاذ بالله ـ با كسی لواط كند، نمی تواند با دختر و خواهر و مادر و مادربزرگ رضاعی او ـ یعنی كسانی كه به واسطه شیر خوردن، دختر و خواهر و مادر او شده اند ـ ازدواج نماید.



(مسأله 2951) زنی كه برادر انسان را شیر داده، به انسان محرم نمی شود، اگرچه احتیاط مستحب آن است كه با او ازدواج نكند.



(مسأله 2952) انسان نمی تواند با دو خواهر ـ اگرچه رضاعی باشند، یعنی به واسطه شیر خوردن، خواهر یكدیگر شده باشند ـ ازدواج كند و چنانچه دو زن را عقد كند و بعد بفهمد خواهر بوده اند، در صورتی كه عقد آنان در یك وقت بوده باشد، هر دو باطل است و اگر در یك وقت نبوده، عقد اوّلی صحیح و عقد دومی باطل است.



(مسأله 2953) اگر زن از شیر شوهر خود كسانی را كه گفته می شود شیر دهد، شوهر او بر او حرام نمی شود، اگرچه بهتر آن است كه احتیاط كنند:



اوّل: برادر و خواهر خود را. دوم: عمو و عمّه و دایی و خاله خود را. سوم: اولاد عمو و اولاد دایی خود را. چهارم: برادرزداه خود را. پنجم: برادر شوهر یا خواهر شوهر خود را. ششم: خواهرزاده خود یا خواهرزاده شوهرش را. هفتم: عمو، عمّه، دایی و خاله شوهر خود را. هشتم: نوه زن دیگر شوهر خود را.



(مسأله 2954) اگر كسی دختر عمّه یا دختر خاله انسان را شیر دهد، به انسان محرم نمی شود ولی احتیاط مستحب آن است كه از ازدواج با او خودداری نماید.



[500]

(مسأله 2955) اگر مردی دو زن داشته باشد و یكی از آنها فرزند عموی زن دیگر را شیر دهد، زنی كه فرزند عموی او شیر خورده، به شوهر خود حرام نمی شود.





شرایط شیر دادنی كه علّت محرم شدن است



(مسأله 2956) شیر دادنی كه علّت محرم شدن است نُه شرط دارد:



اوّل: بچّه شیر زن زنده را بخورد، پس اگر از پستان زنی كه مرده است شیر بخورد اثر ندارد.



دوم: شیر آن زن از حرام نباشد، پس اگر شیر بچّه ای را كه از راه زنا به دنیا آمده به بچّه دیگری بدهند، به واسطه آن شیر، بچّه به كسی محرم نمی شود.



سوم: بچّه شیر را از پستان بمكد، پس اگر شیر را در گلوی او بریزند به كسی محرم نمی شود.



چهارم: شیر، خالص بوده و با چیز دیگری مخلوط نباشد و در صورتی كه آنچه با شیر مخلوط شده به گونه ای كم باشد كه در شیر مستهلك شود، باید احتیاط كنند.

پنجم: شیر بر اثر زایمان باشد نه این كه به واسطه مكیدن، شیر در پستان پدیدار شود.



ششم: شیر از یك شوهر باشد، پس اگر زن شیر دهی را طلاق دهند و بعد شوهر دیگری كند و از او آبستن شود و تا هنگام زاییدن، شیری كه از شوهر اوّل داشته باقی باشد و مثلاً هشت دفعه پیش از زاییدن از شیر شوهر اوّل و هفت دفعه بعد از زاییدن از شیر شوهر دوم به بچّه ای بدهد، آن بچّه به كسی محرم نمی شود.



هفتم: بچّه به واسطه بیماری شیر را برنگرداند و اگر شیر را برگرداند، بنابر احتیاط واجب كسانی كه به واسطه شیر خوردن به آن بچّه محرم می شوند، باید با او ازدواج نكنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند.



هشتم: بچّه پانزده مرتبه یا یك شبانه روز ـ به گونه ای كه در مسأله بعد گفته می شود ـ شیرِ سیر بخورد یا به مقداری شیر به او بدهند كه بگویند از آن شیر استخوان او محكم شده و گوشت در بدن او روییده است، بلكه اگر ده مرتبه هم به او شیر بدهند، احتیاط مستحب آن است كسانی كه به واسطه شیر خوردن به او محرم می شوند، با او ازدواج



[501]

نكنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند.



نهم: دو سال بچّه تمام نشده باشد و اگر بعد از تمام شدن دو سال او را شیر دهند، به كسی محرم نمی شود، بلكه اگر مثلاً پیش از تمام شدن دو سال، چهارده مرتبه و بعد از آن یك مرتبه شیر بخورد، به كسی محرم نمی شود، ولی چنانچه از هنگام زاییدن زن شیرده بیشتر از دو سال گذشته باشد و شیر او باقی باشد و بچّه ای را شیر بدهد، آن بچّه به كسانی كه گفته شد، محرم می شود.



(مسأله 2957) باید بچّه در بین یك شبانه روز، غذا یا شیر كس دیگری رانخورد ولی اگر كمی غذا بخورد كه نگویند در وسط، غذا خورده اشكال ندارد، و نیز باید پانزده مرتبه را از شیر یك زن بخورد و در بین پانزده مرتبه شیر كس دیگری را نخورد و در هر دفعه بدون فاصله شیر بخورد، ولی اگر در بین خوردن نفس تازه كند یا كمی صبر كند، از اوّلی كه پستان در دهان می گیرد تا وقتی سیر می شود، یك دفعه حساب می شود و اشكال ندارد.



(مسأله 2958) شیر دادنی كه علّت محرم شدن است به دو چیز ثابت می شود:



اوّل: خبردادن عدّه ای كه انسان از گفته آنان یقین پیدا كند.



دوم: شهادت دو مرد یا چهار زن كه عادل باشند، ولی باید شرایط شیر دادن را هم بگویند، مثلاً بگویند: «ما دیده ایم كه فلان بچّه بیست و چهار ساعت از پستان فلان زن شیر خورده و چیزی هم در بین نخورده است» و همچنین سایر شرط ها را كه در مسأله 3013 گفته شد شرح دهند، ولی اگر معلوم باشد كه شرایط را می دانند و در عقیده با هم مخالف نیستند و با مرد و زن هم در عقیده مخالفت ندارند، لازم نیست شرایط را شرح دهند.



(مسأله 2959) اگر شك كنند بچّه به مقداری كه موجب محرم شدن است شیر خورده یا نه، یا گمان داشته باشند كه به آن مقدار شیر خورده، بچّه به كسی محرم نمی شود ولی بهتر آن است كه احتیاط كنند.



(مسأله 2960) اگر زن از شیر شوهر خود بچّه ای را شیر دهد و بعد شوهر دیگری كند و از شیر آن شوهر هم بچّه دیگری را شیر دهد، آن دو بچّه به یكدیگر محرم نمی شوند، اگرچه بهتر است با هم ازدواج نكنند و نگاه محرمانه به یكدیگر ننمایند.



(مسأله 2961) اگر زن از شیر یك شوهر چند بچّه را شیر دهد، همه آنان به یكدیگر و به شوهر و به زنی كه آنان را شیر داده محرم می شوند.



[502]

(مسأله 2962) اگر كسی چند زن داشته باشد و هر كدام از آنان با شرایطی كه در مسائل پیش گفته شد، بچّه ای را شیر دهد، همه آن بچّه ها به یكدیگر و به آن مرد و به همه آن زن ها محرم می شوند.



(مسأله 2963) اگر كسی دو زن داشته باشد و یكی از آنان بچّه ای را مثلاً هشت مرتبه و دیگری هفت مرتبه شیر بدهد، آن بچّه به كسی محرم نمی شود.